Twee Violen en een Bas: de Prinsenmars
9 maart 2014 | 16.45 uur
| ,

De Prinsenmars:
Twee Violen en een Bas viert 200 jaar Koninkrijk der Nederlanden plus 450 jaar Oranje met een vrolijke optocht van alle generaties Oranjes, van Willem de Zwijger tot… koning Willem IV Alexander!
Elf generaties Oranje. Negen Willems. Nee, het waren geen ‘heel gewone mensen’. Sommigen waren edel, anderen meedogenloos. Een paar waren losbandig, een paar dol op mannen. Ze spraken weinig Nederlands. De meesten waren zeer berekenend. Bijna allen waren de rijkste persoon van het land. En over allemaal valt een verhaal te vertellen dat nog maar weinig mensen gehoord hebben ….
Die verhalen vertelt Twee Violen en een Bas. Niet alleen in muziek en liederen uit vier eeuwen, ook in column, reportage, ooggetuigenverslagen door hoog- en laaggeplaatste tijdgenoten, dialoog, lied en theater-aktie. Daaronder natuurlijk ook een paar stukjes Wilhelmus – maar dan in verrassend swingende oude versies die vrolijk afsteken tegen de gedragen melodie van nu. Er werden allerlei grappige en ernstige teksten op gezongen. Er was in de 17e en 18e eeuw zelfs een populaire instrumentale versie, die als ‘boerendans’ werd betiteld: de Prinsenmars!
Ensemble ‘Twee Violen en een Bas’
“Twee Violen en een Bas” speelt oude Hollandse muziek: dansmelodieën en liederen, zoals die te horen waren in de beroemde en beruchte Amsterdamse speelhuizen, in de schouwburgen waar rijk en arm hun vertier zochten, op de markten en in de salons. Sinds de oprichting in 1978 heeft het strijktrio deze oude en onbekende muziek nieuw leven ingeblazen.
Met een been in de klassieke wereld van de oude muziek, het andere in de vitale kracht van de folkmuziek, laten de drie musici de sprankelende swing, de ontroerende eenvoud horen die deze muziek tot een feest maakt! De combinatie met rappe dialogen, geestige verhalen en verrassende dichtregels van tijdgenoten maakt deze muziek bijzonder toegankelijk.
Duizenden melodieën uit het Hollandse uitgaansleven van rond 1700 zijn genoteerd in bijna vergeten boeken en handschriften. Musicoloog en socioloog Jos Koning, mede-oprichter van Twee Violen en een Bas, is
dé autoriteit op het gebied van deze bronnen en de muziekwereld waar ze uit voortkwamen. De melodieën zijn haast alle eenstemmig genoteerd. In de speelhuizen –en waarschijnlijk ook in het schouwburgorkest– werden ze door de muzikanten vaak uit het hoofd gespeeld. De begeleidingen werden voor een deel op improvisatie gebaseerd.
Twee Violen en een Bas heeft zich deze improviserende praktijk volledig eigen gemaakt. Het resultaat is enerverend en maakt een optreden tot een belevenis. De boeiende toelichtingen en verhalen die de groepsleden tussen de muziek door presenteren dragen daar verder aan bij.
Ensemble leden:
Jos Koning – viool
(*1950 in Amsterdam) bespeelt een vijfsnarige altviool. Hij is opgeleid aan de conservatoria in Amsterdam, Hilversum en Arnhem; daarnaast is hij musicoloog en doctor in de sociale wetenschappen. Hij redigeerde de uitgave van een aantal muziekverzamelingen uit de 18e eeuw en schreef een diepgaande studie over de serie De Nieuwe Hollandsche Schouwburg. Ook publiceerde hij een serie werkboeken voor vioolstudenten onder de titel Rock the Fiddle.
Jos Koning heeft meegewerkt aan tal van ensembles, waaronder de oude muziek-groepen Camerata Trajectina en Campanula, en de folk-ensembles Crackerhash en Windkracht Acht. Zie ook www.joskoning.nl.
Willem Raadsveld – bas
*1947 in Hoorn) studeerde contrabas aan het conservatorium te Den Haag, gevolgd door de studie Muziekwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam. Hij heeft zich intensief met de volksmuziek uit Hongarije en Roemenie beziggehouden en geldt op dit gebied als één van dé experts van Nederland.
Willem is veel gevraagde invaller in verschillende zigeunerorkesten, speelt in het mede door hem in 1973 opgerichte Roemeense orkest Lautarii en is 26 jaren verbonden geweest aan het Internationaal Danstheater te Amsterdam.
Niki Jansen – viool
*1978 in Goirle) is de eerste violiste van het trio. Naast haar vioolstudie studeerde ze af als milieukundige aan de Universiteit van Nijmegen. Ze speelt in diverse ensembles, waaronder country-kwartet Daisy Chain.