Zien wij gebouwde sporen van de koude oorlog nu als erfgoed? als miilitair of herdenkingserfgoed? Thomas Duurland  gaat terug naar de commotie rond de kruisraketten en de shelters, die er nu nog liggen op Woensdrecht. Hester Aardse schetst de toekomst van het vm. Marinteterrein in Amsterdam.

Sporen van de Koude Oorlog: Militair / Herdenkingserfgoed

Een van de actuele thema’s in de huidige erfgoed zorg zijn de materiële overblijfselen van de koude oorlog. Dit tijdperk kenmerkt zich door de confrontatie tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie, maar de hieruit voortvloeiende militaire dreiging tekende ook de openbare ruimte in Nederland. Het Nederlandse defensieapparaat werd uitgebreid en voor de burgerbevolking werden schuilvoorzieningen aangelegd. Dit voor het geval er een nieuwe oorlog zou uitbreken. In Nederlandse steden zijn deze sporen nog vaak aanwezig, zoals het Marine Etablissement Amsterdam of de (atoom)schuilkelder onder station Almelo.

Enkele bouwwerken met dit thema zijn al benoemd door het Rijk. De huidige verkenningen richten zich op erfgoed uit de periode Post ‘65; militair en herdenkingserfgoed; archeologie in het algemeen. De sprekers op 13 juni zullen stilstaan bij deze zichtbare, maar vaak ook minder zichtbare, sporen van de Koude Oorlog

Sprekers:

Tom Duurland (MA Militaire Geschiedenis) is als promovendus verbonden aan het Instituut voor Geschiedenis aan de Universiteit van Leiden. Zijn huidige promotieonderzoek gaat over militaire geneeskunde tussen 1949 en 1989 van de Nederlandse krijgsmacht. Onlangs publiceerde hij in opdracht van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie het boek ‘De wereld kwam naar Woensdrecht: een vliegbasis te midden van het kruisrakettendebat 1983 – 1987’, waarin de mogelijke plaatsing van Amerikaanse nucleaire wapens in Nederland en de daaruit volgende maatschappelijke discussies centraal staan. Tom zal het Koude Oorlog erfgoed toelichten aan de hand van drie (omstreden) shelters op vliegbasis Woensdrecht. Tevens zal hij spreken over de manier waarop onze buurlanden met vergelijkbare bouwwerken omgaan.

Hester Aardse (drs.) is architectuurhistoricus en werkt als senior gebiedsadviseur bij Monumenten en Archeologie van de gemeente Amsterdam. In dat verband doet ze onderzoek naar en adviseert ze over cultuurhistorische waarden en de omgang daarmee bij gebiedsontwikkelingen. Haar onderzoeken betreffen veelal de historische en stedenbouwkundige thematiek van zowel ‘rood’, ‘blauw’ als ‘groen’ erfgoed; van de NDSM-werf tot de Van der Pekbuurt, en van de Stad om het IJ tot het Westerpark. In 2017 publiceerde ze samen met Marjanne Statema ‘Van licht, lucht en groen word je een ‘beter mens’, een cultuurhistorische analyse van de tuin in de Amsterdamse stedenbouw’. En recentelijk verscheen de cultuurhistorische verkenning van het Marine Etablissement. Ze neemt u dan ook graag mee in de naoorlogse ontwikkeling van het (binnenkort) voormalige Marineterrein in het hartje van Amsterdam.

************************************************

De lezing vindt plaats van 19.30 tot 21.30 uur.

Vanaf 18.30 uur is er inloop met een informele borrel en maaltijd.

Voor ICOMOS-leden is de lezing vrij toegankelijk.

Voor niet-ICOMOS-leden bedragen de kosten voor het bijwonen van de lezing € 5,00.

De kosten voor borrel en maaltijd bedragen voor leden en niet-leden € 10,00 per persoon.

Aanmelding voor de lezing en de borrel/maaltijd is noodzakelijk en kan uitsluitend via lezingen@icomos.nl