De Walburgiskerk, plaatselijk bekend als Walburgkerk, is een kerk aan het ’s Gravenhof in Zutphen, waarvan het oudste deel uit de 11de eeuw dateert. De huidige kerk dateert voor het grootste deel uit de eerste helft van de 13de eeuw;  sinds de 16de eeuw heeft ze haar huidige uiterlijk. Wereldberoemd is de Librije, de kettingbibliotheek uit 1561 en het kerkorgel, gebouwd in 1637 door Hans Henrick Bader.

Middeleeuwen

Het elfde-eeuwse oudste deel van de kerk was eerst gewijd aan zowel Petrus als de heilige Walburga, maar de eerste verdween in de loop van de 12e eeuw uit beeld. Tot ca. 1250 was de Walburgiskerk de enige parochiekerk van Zutphen tot de Nieuwstadskerk werd gesticht.

Renaissance

De toren heeft een hoogte van 76 meter, maar was tot 1600 117 meter hoog. Hiermee was de toren hoger dan de Dom van Utrecht.

Bij de kerk is de Librije, een oude kettingbibliotheek, een van de drie resterende in Europa uit 1561gevestigd. Sinds 1591 is de Sint Walburgiskerk een protestantse kerk. Na de overdracht van de kerk aan de protestanten in 1591 sloopte men in 1595 het gewelf van de crypte, waarna de vloer werd geëgaliseerd.

18de – 20ste eeuw

Het dakruitertje op het hoogkoor werd in 1729 geplaatst, en is in 1981 vernieuwd. Het Zuiderportaal werd in 1888-’92 hersteld en gedeeltelijk vernieuwd.

De kerk onderging tussen 1890 en 1919 een eerste restauratie, onder leiding van B. Peteri en na 1894 van de architect H.A. Ezerman, met P.J.H. Cuypers als adviseur. De in 1945 opgelopen zware schade werd hersteld bij de restauratie in 1948-’62. Op 30 maart 1948 brandde de torenspits, de peperbus uit 1633, af. Na decennia van discussie over de nieuwe bekroning van de toren werd in 1968 de oude peperbus hersteld. In de jaren 1979-’98 volgde een op het interieur gerichte restauratie. Het Noorderportaal (Mariaportaal) is in 1992 opnieuw hersteld.^[1]
De Walburgiskerk was eigendom van de Hervormde Gemeente, maar werd in juli 2016 overgedragen aan de Stichting Oude Gelderse Kerken(SOGK). De stichting Walburgiskerk Zutphen (www.walburgiskerk.nl) is verantwoordelijk voor de exploitatie. In de zomer wordt tijdens de dienst op zondag en bij veel concerten het Baderorgel bespeeld (www.baderorgel.nl).

Inventaris

• sarcofaagdeksel uit de late 12de of begin 13e eeuw
• ijzeren kaarsenkroon (tiara), eind 14e eeuw
• koperen doopvont uit 1527 van Gilles van der Eynde uit Mechelen
• kerkorgel van Hans Henrick Bader uit 1637
• preekstoel, 17e eeuw

bron: Wikipedia