10 september: ICOMOS – Gezamenlijk Koloniaal Levend Erfgoed: Zuid Afrika en Amsterdam

10 september 2014 | 19.30 uur | ,

Woensdag 10 september start weer een nieuwe reeks maandelijkse ICOMOS lezingen.

Deze eerste avond zal in het teken staan van twee zeer verschillende vormen van aan het Nederlandse slavenverleden gerelateerd erfgoed. Anne Marieke van der Wal – Rémy (Universiteit Utrecht) zal naar aanleiding van haar promotieonderzoek spreken over immaterieel erfgoed van de Maleisische gemeenschap in Zuid-Afrika. Nancy Jouwe (Kosmopolis Utrecht) zal aan de hand van een recent verschenen gids over Amsterdams erfgoed van het slavernijverleden op dit thema in gaan.

 

‘NEDERLANDSE LIEDJIES’ AAN DE KAAP; DE VERANDERDE KIJK OP DIT KOLONIAAL LEVENDE ERFGOED IN ZUID-AFRIKA, 1600 – HEDEN

De zogenaamde Nederlandse liedjies uit Zuid Afrika zijn volksliederen van Nederlandse origine maar worden voornamelijk gezongen door de Kaap Maleisische gemeenschap, de afstammelingen van de tot slaaf gemaakten uit de regio van de Indische Oceaan die door de VOC zijn verscheept naar de Kaapse kolonie.

Dit intrigerende levende erfgoed heeft zich gedurende de koloniale, apartheid en postapartheid perioden steeds aan de sociaal-politieke context aangepast, van een Creoolse muziekcultuur naar een apartheid beschavingsoffensief, tot een weerslag van Islamitische religieuze waarden.

Een studie naar de historische ontwikkeling van deze liedcultuur biedt inzicht in de vluchtige en adaptieve natuur van immaterieel erfgoed en roept daarmee gelijkertijd vragen op over de ruimte voor en effectiviteit van erfgoedbeleid gericht op levende tradities. In hoeverre kan erfgoedbeleid recht doen aan het veranderlijke karakter van immaterieel erfgoed en voorkomen dat slechts een tijdelijke interpretatie van het erfgoed wordt vastgelegd en gewaarborgd?

 

Amsterdams slavernijverleden door Nancy Jouwe

De recent gepubliceerde Gids Slavernijverleden Amsterdam brengt ruim honderd locaties in kaart die direct of indirect verband houden met de Nederlandse slavernijgeschiedenis. De locaties tonen de Nederlandse betrokkenheid bij de trans-Atlantische slavenhandel en slavernij door de West-Indische Compagnie (WIC), en bij de slavenhandel en slavernij in Zuidoost-Azië en Zuid-Afrika door de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC). Verschillende Amsterdamse families en bedrijven waren bij zowel de VOC als de WIC betrokken. De gids is onderdeel van het groot opgezette onderzoekproject Mapping Slavery van het Vrije Uninversiteits-onderzoeksinstituut. Coauteur Nancy Jouwe zal deze publicatie en het achterliggende onderzoek in haar lezing nader toelichten.

 

Sprekers:

Anne Marieke van der Wal – Rémy studeerde Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam en Stellenbosch en behaalde haar Mphil in African Studies aan het Afrika-Studiecentrum van de Universiteit Leiden in augustus 2009. Als student werkte zij een aantal jaren parttime voor ngo’s met een speciale focus op sociaal-economische ontwikkeling van Zuidelijk Afrika en erfgoedbehoud. Sinds december 2009 is zij werkzaam als docent/promovenda Cultuurgeschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Haar proefschrift ‘Singing of Slavery, Performing the Past. Folk songs as Cultural Memory of the South African Slave Past, 1652-present’, een onderzoek naar de waarde van volksliederen voor historisch onderzoek, is gebaseerd op uitgebreid archiefonderzoek en veldwerk in Zuid-Afrika en Nederland.

Nancy Jouwe cultuurhistoricus en werkt op het snijvlak van kunst, erfgoed en (post)koloniale geschiedenis als publicist, manager, curator en onderzoeker. In 2011 initieerde zij publieksproject Sporen van Slavernij Utrecht. Samen met Dineke Stam is ze projectleider van onderzoekproject Mapping Slavery.

 

************************************************

Entree: Let op: de voor ICOMOS-lezingen te gebruiken ingang van Museum Geelvinck  is niet de museumingang als vermeld op de website van het museum, maar Herengracht 518 – sous.

De lezing vindt plaats op woensdag 10 september 2014, van 19.30 tot 21.30 uur.

Vanaf 18.30 uur is er inloop met een informele borrel en maaltijd.

Voor ICOMOS-leden is de lezing vrij toegankelijk.

Voor niet-ICOMOS-leden bedragen de kosten voor het bijwonen van de lezing € 5,00. De kosten voor borrel en maaltijd bedragen voor leden en niet-leden € 10,00 per persoon.

Aanmelding voor de lezing en de borrel/maaltijd is noodzakelijk en kan uitsluitend via:

icomac@icomos.nl