ICOMOS lezing: Italië: Lusten & Lasten van een rijk Verleden

8 mei 2019 | 19.30 uur | DutchCulture, Amsterdam

Italië: hoe verhoudt een moderne samenleving zich tot zo veel, zeer nadrukkelijk aanwezig erfgoed? 54 locaties op de Werelderfgoedlijst en de erfenis van Musolini. Sprekers: Tamara van Kessel en Ankie Petersen Gezien de beperkte capaciteit van de zaal, is aanmelden noodzakelijk, dit kan uitsluitend via lezingen@icomos.nl
Geeft u daarbij aub aan of u ook aanwezig wenst te zijn bij de maaltijd voorafgaand aan de lezing.

Mussolini’s bouwstenen: architectuur en stedenbouw van de ventennio in Rome door Ankie Petersen

Gedurende 20 jaar, van 1922 tot 1943, was Rome de hoofdstad van het fascistische Italiaanse rijk. In deze periode, ook wel de ventennio genoemd, schiep Il Duce Benito Mussolini een hoofdstad naar zijn fascistische idealen door middel van sloopwerkzaamheden, restauraties, ruimtelijke herordeningen en het bouwen van grootschalige nieuwe constructies. Deze ingrepen waren niet alleen praktisch of esthetisch van aard: ze representeerden een historisch narratief waarbij speciale aandacht uit ging naar de grootsheid van het oude Romeinse rijk en haar cultuur. Tot op de dag van vandaag zijn Mussolini’s stedenbouwkundige en architectonische ingrepen te zien als betwiste overblijfselen van een regime dat op vele manieren sporen in de Italiaanse maatschappij heeft nagelaten. In deze lezing beschouwt de spreker de architectuur uit de fascistische tijd, en de manier waarop er in de jaren na de dood van Il Duce mee om is gegaan.

Erfgoedbeleid in Italië: de lusten en de lasten van een rijk verleden door Tamara van Kessel

Met 54 erfgoedlocaties op de Unesco Werelderfgoedlijst blinkt Italië uit in culturele rijkdom. Tegelijkertijd kan het begrotingstekort van de overheid de lasten van het erfgoedonderhoud nauwelijks aan, zorgt de behoefte aan meer decentraal beheer al jaren voor spanning tussen Rome en de regio’s, is er discussie omtrent de grenzen van privatisering en over de rol van cultuur als basisrecht voor de grote influx van migranten. Als jonge natiestaat worstelt Italië met de lusten en de lasten van het erfgoed van een roemrijk verleden dat soms de ruimte ontneemt voor vernieuwing en toekomstgericht denken. “Ik wil niet […] tot de conclusie komen dat de beste tijd achter mij ligt en dat ik van de toekomst weinig meer te verwachten heb dan te teren op mijn verleden,” aldus Ilja Pfeijffer in Grand Hotel Europa (2018), waarin hij op emblematische wijze een van de uitdagingen van het Italiaanse erfgoedbeleid verwoordt. In deze lezing zal de spreker hier vanuit een historisch perspectief op reflecteren.

Sprekers:

Ankie Petersen is een historicus met een hart voor Italiaanse politiek, cultuur, en (architectuur) geschiedenis. Tijdens studies aan de Universiteit Utrecht en de Vrije Universiteit Amsterdam heeft ze aanzienlijke tijd in het land door mogen brengen. Sinds enkele jaren voert ze middels haar eigen bureau op eigen houtje en in opdracht van verschillende organisaties uit het Nederlandse architectuur- en erfgoedveld projecten, onderzoek en schrijfwerk uit. Haar werk is onder andere te lezen op platforms als ArchiNed en OneWorld en het boek Future Proof! Nieuw vakmanschap in Herbestemming (Uitgeverij Matrijs 2018). Ook was ze werkzaam voor de Nederlandse Unesco Commissie. Haar laatste onderzoek naar de moderne receptie van Mussolini’s architectuur en stedenbouw werd ondersteund door de Fleur Groenendijk Foundation, en verschijnt begin volgend jaar in de The Routledge Companion Guide to Fascist Italian Architecture: Reception and Legacy.

Tamara van Kessel geeft als universitair docent colleges over internationaal cultuurbeleid en erfgoedstudies, en coördineert de duale master Heritage and Memory bij de afdeling Kunst en Cultuur van de Universiteit van Amsterdam. Zij verricht vergelijkend onderzoek op het terrein van internationaal cultuurbeleid, in het bijzonder gedurende het interbellum. Hierover verscheen haar monografie Italian and British Foreign Cultural Policy in the Interbellum. The Italian Dante Alighieri Society and the British Council Contesting the Mediterranean (Amsterdam University Press 2016).

         ****************

De lezing vindt plaats van 19.30 tot 21.30 uur.
Vanaf 18.30 uur is er inloop met een informele borrel en maaltijd.

Voor ICOMOS-leden is de lezing vrij toegankelijk.
Voor niet-ICOMOS-leden bedragen de kosten voor het bijwonen van de lezing € 5,00. De kosten voor borrel en maaltijd bedragen voor leden en niet-leden € 10,00 per persoon.

Aanmelding voor de lezing en de borrel/maaltijd is noodzakelijk en kan uitsluitend via lezingen@icomos.nl