Göran Grahn: Geelvinck-orgelconcert Grote Kerk Beverwijk
12 oktober 2014 | 13.30 uur
| Grote Kerk van Beverwijk, Beverwijk
Onderdeel van het Geelvinck Fortepiano Festival
Binnen het Geelvinck Fortepiano Festival 2014 en tevens in het kader van Nederland – Zweden 400 jaar, zal ook het Müllerorgel in de Grote Kerk van Beverwijk bespeeld worden door de befaamde Zweedse organist Göran Grahn. Dit fraai versierde orgel is gebouwd door de wereldberoemde orgelbouwer Christian Müller, die ook het orgel van de St Bavo in Haarlem op zijn naam heeft staan. Omdat het aan de Grote Kerk geschonken is door Anna Elizabeth Geelvinck (1692 – 1757), staat het ook wel bekend als het Geelvinckorgel.
Programma:
Dietrich Buxtehude (1637-1707):
– Toccata & Fuge F
– Vater unser im Himmelreich, 4 verses
William Byrd (1540-1623):
A lesson of voluntarie
Abraham van den Kerckhoven (1618-1701):
– 2 Fugen
– Fantasia
Delphin Strunck (1601-1694):
– Magnificat noni toni, 3 verses
Johann Sebastian Bach (1685-1750):
– Schmücke dich, o liebe Seele
Georg Böhm (1661-1733):
– Herr Jesu Christ, dich zu uns wend,
– 6 Variations
Ferdinand Zellbell d.ä (1689-1765):
– Praeludium C
Göran Grahn – organist
Göran Grahn (Sweden) has played the organ for 40 years and has studied with Ivar Rendahl, Rune Engsö and Montserrat Torrent. He has also studied harpsichord with Inger Grudin and Leif Grave-Müller. He has been organist in various churches around Stockholm and also active in early music as continuo player. Since 1980 he is curator at Stiftelsen Musikkulturens Främjande (Nydahl Collection) in Stockholm, and since 1990 organ consultant, specialized in organ restoration, in Sweden and the Baltic States. He is also Secretary of the International Society of Organ Builders.
De Grote Kerk in Beverwijk
De Grote Kerk is een uit baksteen opgetrokken driebeukige hallenkerk, waarvan de zuidbeuk korter is dan de beide andere. Ze werd in de jaren 1592-1648 gebouwd op de muurresten van een 15de eeuwse kerk, welke in 1576, met geheel Beverwijk, door de Spanjaarden werd verwoest (slechts 9 huizen bleven gespaard). Van deze oude kerk, gewijd aan de Heilige Agatha, kan men de dikkere onderste muurgedeelten nog herkennen en ook de pilaren zijn nog gedeeltelijk van deze kerk. De ongeveer 70 meter hoge toren heeft een fraai bewerkte renaissance-ingang uit 1631. Na een brand in 1912 werd de torenspits, in gewijzigde vorm, weer opgebouwd. De fraai bewerkte eikenhouten preekstoel uit 1610 werd in 1645 omgeven door een eikenhouten doophek met gebeeldhouwde leeuwtjes en een koperen boog. Op de kansel bevindt zich een z.g. Keurbijbel uit 1682. Adres: Kerkstraat 37A, 1941 GC Beverwijk
Het Geelvinckorgel
Het orgel in de Grote Kerk van Beverwijk is gebouwd door Christiaan Müller (geboren in 1690 in de Harz). Müller was in zijn tijd de beroemdste orgelbouwer. Het orgel van de St. Bavo in Haarlem is ook door hem gebouwd. Het Beverwijkse Müllerorgel wordt door kenners zeer gewaardeerd om zijn warme klank. De in rood mahonie geverfde grenen kast is uitbundig versierd met barok-festoenen en voorzien van een opdrachtbord met de naam van de schenkster: Anna Elizabeth Geelvinck (1692 – 1757)
Anna Elizabeth Geelvinck
Het orgel was een geschenk van Anna Elisabeth Geelvinck.
Anna Elisabeth werd op 15 aprl 1692 geboren te Amsterdam als dochter van burgemeester Lieve Geelvinck (1676 -1743).
Van haar vader kreeg Anna Elisabeth de hofstede Scheybeek onder Beverwijk.
Na het overlijden van haar eerste echtgenoot Nicolaas Pancras in 1739 trouwde zij in december 1740 met de weduwnaar Johannes Lucas Pels, heer van Hogelande en Oud schepen van de stad Amsterdam.
In Amsterdam aan de Herengracht waren zij bijna buren evenals in Beverwijk waar Pels de hofstede Akerendam bezat. Al na een maand bleek Pels ernstig ziek en overleed op 7 januari 1741.
Beide huwelijken bleven kinderloos.
De buitenplaats Akerendam verkocht Anna Elisabeth aan haar broer Nicolaas.
In haar latere levensjaren hield zij zich bezig met liefdadigheid.
Het verhaal gaat dat, omdat Anna Elisabeth en vooral haar broer Nicolaas zich hevig ergerden aan de schreeuwerige gemeentezang, besloot Anna Elisabeth voor de Grote Kerk in Beverwijk een orgel te laten bouwen.
De opdracht ging naar Christian Müller die beroemd was om de bouw van het orgel in de Sint Bavo In Haarlem.
Op 7 juli 1756 werd het orgel feestelijk in gebruik genomen.
Anna Elisabeth Geelvinck overleed te Amsterdam op 13 januari 1757.
Adres van de Grote Kerk: Kerkstraat 37A, 1941 GC Beverwijk