“Connecties” Muziek uit Londen, Hamburg en de Lage Landen

Musica Batavia speelt op 15 september in het Luther Museum een programma met sprankelende barokmuziek uit Londen, Hamburg en de Lage Landen, van o,a, De Fesch, Boutmij, Babell, Becker en Telemann. Steeds weer blijken muzikale werelden met elkaar verbonden: Willem de Fesch gaf zijn sonates uit in Londen, en de muziek van de Vlaming Josse Boutmij laat invloeden van Rameau en Händel zien. De muziek van de Hamburgse componist Becker doet soms Italiaans aan en Georg Philipp Telemann, die meer dan veertig jaar in Hamburg woonde, bracht diverse Europese invloeden samen in een altijd weer verrassende, nieuwe stijl.

Musica Batavia werd opgericht in 2009. Het trio gaf concerten in Nederland, Duitsland, Frankrijk en de Verenigde Staten.
“Kammermusik vom feinsten”, aldus de Osnabrücker Zeitung. Sinds 2011 geeft Musica Batavia ook zomercursussen in Duitsland en Frankrijk. Bert Honig, Mimi Mitchell en Christina Edelen treden alle drie regelmatig op met vooraanstaande ensembles zoals The Amsterdam Baroque Orchestra, Anima Eterna, Currende, The Locke Consort, BRISK, en het Concertgebouw Kamerorkest.

Programma ‘Connecties’

Dietrich Becker (1623-1679)

uit: Erster Theil Zweystimmiger Sonaten und Suiten, Hamburg, 1674
Sonata 11 in e

Tomaso Cecchini  (ca. 1580-1644)

– Sonata Quinta (Op. 23, 1628)
– Sonata Prima
– Sonata Ottava

Over het programma:

Dit programma van Musica Batavia met muziek van Duitse, Engelse en Italiaanse bodem en van componisten uit de Lage Landen, is opgebouwd rond het thema ‘Dwarsverbanden’. Alle componisten van wie u vandaag werk hoort, zijn musici die ver gereisd hebben, of die beïnvloed zijn door muziek uit andere landen. Hun muziek werd er rijker door, en hun levens misschien ook wel.

Dietrich Becker werd waarschijnlijk in Hamburg geboren en reisde door Duitsland en Zweden voor studie en werk. Het begin van zijn sonate is bijzonder interessant door de snelle afwisseling van contemplatieve en levendige passages.

Tomaso Cecchini werd geboren in Verona, en is als jonge man verhuisd naar Dalmatië, dat in die tijd een deel was van de Venetiaanse republiek. Zijn Sonata’s klinken dan ook als Italiaanse Canzona’s.

De blinde Utrechtse carillonspeler en blokfluitist Jacob van Eyck reisde in zijn leven niet buiten de Nederlanden. Toch is zijn verzameling Der Fluyten Lusthof behoorlijk internationaal. Hij schreef variaties op beroemde melodieën uit zijn tijd, waaronder Italiaanse liederen van Caccini, Franse Airs de cour en Engelse liederen van Dowland. Doen Daphne d’over schoone Maeght is de Nederlandse vertaling van de bekende Engelse ballad When Daphne did from Phoebus fly.

Net als voor veel vluchtelingen in onze tijd, waren de mogelijkheden in zijn eigen land voor de Italiaan Nicola Matteis te beperkt om van rond te komen. Hij reisde “thro’ Germany on foot with his violin under a full coat at his back” voordat hij zich definitief in Engeland vestigde. Met zijn virtuoze vioolspel maakte hij daar een mooie carrière.

Veel Engelse componisten werden beïnvloed door Italiaanse muziek en door Italiaanse musici die zich in Engeland vestigden. De solosonates van William Babell zijn uitgegeven “with proper Graces adapted to each Adagio, by ye Author”. Ze zijn een voorbeeld van de kunst van het melodisch versieren in de traditie van Corelli. Dit is vooral goed te horen in het eerste deel van zijn tweede sonate opus 1. Hoewel gezegd wordt dat Babell les had van Händel, lijken deze sonates meer geïnspireerd door de Italiaanse meesters zoals Corelli.

Telemann en Händel, twee Duitse tijdgenoten, laten in hun muziek talloze dwarsverbanden zien. Beiden combineerden ze Duitse, Italiaanse en Franse elementen om daarmee hun eigen internationale laat-barokke stijl te ontwikkelen.

Georg Friedrich Händel was de grootste kosmopoliet van allemaal. Hij werd geboren in Duitsland, hij werkte in Italië en werd uiteindelijk Brits staatsburger. Zijn internationaal beïnvloede triosonate heeft het allemaal: Duits vakmanschap, een Italiaans aandoende aria, een Engelse fuga en een Franse Gigue als laatste deel.

De vooruitstrevende Georg Philipp Telemann combineert niet alleen alle muzikale stijlen uit zijn tijd, hij kijkt ook vooruit naar de luchtige Rococo-stijl, zoals te horen is in het eerste deel van zijn Trietto.

Het langzame tweede deel werd door hem uitgewerkt als een methodische sonate om de kunst van het versieren te onderwijzen, met uitgebreide uitgeschreven versieringen in de beide solostemmen.

Willem De Fesch uit Alkmaar bracht zijn jonge jaren in Frankrijk door en woonde een tijd in Amsterdam, om zich daarna in Londen te vestigen in de zeventiger jaren van de achttiende eeuw. Ook in zijn triosonate klinken weer Italiaanse invloeden door: een aria-achtig Largo en een stormachtig laatste deel.

Over de musici

Musica Batavia werd opgericht in 2009. Het trio gaf concerten in Nederland, Duitsland, Frankrijk en de Verenigde Staten. “Kammermusik vom feinsten”, schreef de Osnabrücker Zeitung over hen. En de Echo du Berry schreef: “Un beau concert baroque, très apprécié”, over hun concert in de zomer van 2016. Sinds 2011 geeft Musica Batavia ook zomercursussen in Duitsland en Frankrijk. Bert Honig, Mimi Mitchell en Christina Edelen zijn ervaren specialisten op het gebied van de oude muziek, en treden alle drie regelmatig op met diverse vooraanstaande ensembles zoals The Amsterdam Baroque Orchestra, Anima Eterna, Currende, The Locke Consort, BRISK, en het Concertgebouw Kamerorkest. Het repertoire van Musica Batavia bestaat uit triosonates en instrumentale muziek uit de barok.