Beethoven en zijn leraren: Mozart, Haydn en Albrechtsberger

Volgens een overgeleverde anekdote wordt verteld dat Beethoven, 16 jaar oud, van Bonn naar Wenen gaat om voor Mozart voor te spelen. Hij wil van Mozart les hebben. Mozart heeft weinig tijd voor Beethoven, hij heeft het druk. Met tegenzin ontvangt hij Beethoven die Mozart’s 23e pianoconcert voorspeelt. Mozart onderbreekt hem:

“Speel wat anders, dit kan iedereen”. Beethoven speelt een eigen compositie, waarop Mozart gehaast naar de andere kamer loopt en tegen zijn vrouw Constanze zegt: “Kijk naar die jonge man, daar krijgen wij nog veel van te horen.”

Beethoven krijgt echter bericht dat zijn moeder op sterven ligt en vertrekt direct naar Bonn.

Mozart is al overleden, als Beethoven in 1792 terugkeert naar Wenen om bij Haydn contrapunt lessen te volgen. Hij krijgt gedegen les, maar er zijn geruchten dat Beethoven niet bijzonder enthousiast was. Begin 1794 vertrekt Haydn naar Engeland. Haydn zorgt ervoor dat zijn leerling een nieuwe docent krijgt en introduceert hem bij Albrechtsberger.

Albrechtsberger heeft al een naam als organist en muziektheoreticus en is vooral een meester in het contrapunt. Hij heeft verschillende componisten les gegeven, en van 1794 tot 1795 is hij de leraar van Beethoven. Albrechtsberger schijnt niet in een grote toekomst van Beethoven te geloven, want hij zegt ooit over hem: “Hij zal nooit iets behoorlijks maken”….

Camerata 1800 maakt een programma rond deze (bijna) leraren van Beethoven en natuurlijk ontbreekt de leerling zelf niet:

Wolfgang Amadeus Mozart  (1756-1791           Pianotrio in Bes KV 502 (1786)

Allegro – Larghetto – Allegretto

Joseph Haydn   (1732- 1809)                             Fantasie (Capriccio) in C voor piano

Hob.XVII/4 (1789)

Joseph Georg Albrechtsberger  (1736-1809)    Duet voor viool en cello in a klein op.19(?) no.3

Ludwig van Beethoven  (1770-1827 )                 Pianotrio Op.36 (Beethoven’s eigen  bewerking van de 2de  Symfonie                                                            (1801/02)

Adagio – Allegro con brio – Larghetto, quasi Andante – Scherzo

(Allegro) / Trio -Allegro molto

Instrument: 

Ursula Dütschler speelt op een Zahler fortepiano vleugel, Brünn ? Brno, 1805

Camerata 1800:

Camerata 1800 schildert de muzikale sfeer van de periode rond 1800. De musici van dit pianotrio hebben zich gespecialiseerd in de uitvoeringspraktijk van de verschillende muziekperiodes en spelen op de instrumenten die toen gangbaar waren. Klinkende namen als Haydn, Mozart en Beethoven komen dan ook vaak in onze programma’s terug. Ijzersterke muziek, tot klinken gebracht zoals de componisten het waarschijnlijk zelf graag gehoord zouden hebben. Naast de werken van de grote en bekende meesters presenteert Camerata 1800 verrassende en zelden uitgevoerde composities. Gastmusici worden regelmatig uitgenodigd om het klankenpalet en repertoire te verbreden.

URSULA DÜTSCHLER, FORTEPIANO & KLAVECIMBEL

is afkomstig uit Zwitserland. Zij studeerde klavecimbel bij Jörg Ewald Dähler in Bern en bij Kenneth Gilbert in Salzburg. Later volgde en studie op de fortepiano bij Malcolm Bilson aan de Cornell University in de Verenigde Staten. Zij won prijzen op internationale concoursen zoals die in Parijs (1989, voor klavecimbel) en in Boston (1991, voor pianoforte).
Zowel op klavecimbel als ook op fortepiano treedt Ursula Dütschler regelmatig op als soliste en in diverse kamermuziek combinaties.
Bij het label Claves nam ze naast vele kamermuzikale uitvoeringen vier solo CD’s op met klavecimbel met werken van Scarlatti, Byrd, Balbastre en Bach. Tevens maakt zij deel uit van het collectief met Malcolm Bilson dat de complete Beethoven sonates opnam op pianoforte. Verder zijn bij Brilliant Classics 2 CD’s verschenen met sonates van Haydn en de complete werken voor piano vierhandig en twee piano’s van Mozart met Bart van Oort.

EVERT JAN SCHUUR, VIOOL

studeerde viool aan het Brabants Conservatorium bij Maurits van der Berg. Hij studeerde vervolgens Barokviool bij Marie Leonardt aan het Rotterdams Conservatorium en verder voor de aantekening kamermuziek aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag bij Lucy van Dael. Evert Jan heeft veel in het buitenland gespeeld met ensembles als La Chapelle Royale, La Grande Ecurie, Das Neue Orchester en La Stagione Frankfurt. Momenteel speelt hij nog bij Die Cappella Coloniensis en in La Académie Sainte-Cécile. Naast het concertmeesterschap bij het Nederlands Begeleidingsorkest speelt Evert Jan Schuur in Camerata Artemisia en speelt kamermuziek met het trio Trilix. Met de groep Venster maakt en speelt hij theatervoorstellingen.

GADZE HEERES, CELLO

Gadze Heeres kreeg cellolessen van Dmitri Ferschtman en Wieland Kuyken, kamermuziek van Eli Goren en Sandor Vegh, volgde cursussen bij John Holloway en Nicolaus Harnoncourt. Hij speelde in diverse orkesten en ensembles in Nederland waaronder het Nedederlands Philharmonisch Orkest, Het Nederlands Kamer Orkest, Amsterdam Sinfonietta en in het buitenland onder andere in La Chapelle Royale van Philippe Herreweghe en Ensemble Intercontemporain onder leiding van Pierre Boulez. Hij speelt op een cello gebouwd door Guust Francois.