Violiste Tosca Opdam en pianiste Helena Basilova spelen een programma met drie zeer uiteenlopende sonates waarin de klassieke stijl een rode draad vormt. Naast de sonate in e-klein van Mozart, een stuk dat gekenmerkt wordt door een somber en reflecterend karakter, spelen zij de Sonate im alten Stil van Christian Sinding (1856 – 1941), en de derde vioolsonate van Johannes Brahms. In de vrij onbekende sonate van Sinding grijpt hij terug op vorm en structuur uit de klassieke periode. Maar het stuk is toch ook onmiskenbaar doordrenkt met elementen uit de Noorse volksmuziek, getuige de bijzondere maatsoorten en lyrische motieven.

Het is bekend dat Brahms zich als geen ander verdiepte in de traditie van de compositie, en met name de klassieke periode, waarin de werken van Mozart uiteraard een hoofdrol vervulden. Hij was daarbij een fervent verzamelaar van originele manuscripten, eerste edities, en gesigneerde exemplaren en bouwde zo tijdens zijn leven een indrukwekkende verzameling op. Brahms’ derde vioolsonate laat zien dat hij, ondanks, of misschien juist wel door zijn academische benadering en het gebruik van traditionele compositietechnieken de vrijheid vond om deze prachtige, zeer romantische muziek te schrijven waarin zoveel ruimte voor is voor flexibiliteit en emoties.

Programma:

W.A. Mozart (1756 – 1791): Sonate  in e klein, KV.304 (1778)

– Allegro
– Tempo di Menuetto

Chr. Sinding  (1856 – 1941): Sonate im alten stil (1909)

– Marcato
– Andante dolorosa
– Menuetto
– Un poco Maestoso

—————-        Pauze        —————–

J.Brahms (1833 – 1897): Sonate nr.3 in d klein, Op.108 (1887-1888) Allegro
– Adagio
– Un poco presto e con sentimento
– Presto agitato

Musici:

Violiste Tosca Opdam is recentelijk afgestudeerd voor haar Masters aan de gerenommeerde Juilliard School bij Catherine Cho en Sylvia Rosenberg. Tosca won de eerste prijs op het Nationaal Vioolconcours Oskar Back waar zij met haar interpretatie van het vijfde vioolconcert van Vieuxtemps de aandacht trok vanwege ‘prachtige lange lijnen’ en ‘solistische kwaliteiten’ in haar spel, aldus de jury. De Volkskrant prees haar “overrompelende muzikale persoonlijkheid”.

Tosca Opdam soleerde onder andere met Holland Symfonia, het Strijkensemble van het Delft Chamber Music festival en met het Symphonische Orchester der Humboldt-Universität (Berlijn) waarmee zij het vioolconcert van Tsjaikovsky speelde. Zij gaf concerten in De Doelen in Rotterdam en het Muziektheater in Amsterdam en zij verzorgde een solorecital in de Kleine Zaal van het Amsterdamse Concertgebouw.

Als kamermusicus trad zij onder andere op tijdens het Grachtenfestival, het Delft Chamber Music Festival en het Storioni Festival. Ook maakte zij deel uit van een projectgroep die in New York Messiaen’s ‘Quatuor pour la fin du temps’ uitvoerde in samenwerking met acteurs.
Tosca Opdam was meermalen te beluisteren op radio en teevee.“

Tosca Opdam legde de basis voor haar ontwikkeling als violiste in de Jong Talent klas van het Conservatorium van Amsterdam bij Joyce Tan en later bij Peter Brunt. Zij volgde diverse masterclasses o.a. bij Pamela Frank, Miriam Fried, Ilya Grubert, Theo Olof, Gyorgy Pauk, David Takeno, Candida Thompson, Frank Peter Zimmermann en Pinchas Zukerman.

Helena Basilova – piano

Among the many clichés surrounding Russia, perhaps none is more persistent than nostalgia for a time Russians may never have known. Helena Basilova, born in Russia to two established pianists/composers but raised in The Netherlands and currently living in Amsterdam, subverts all the other stereotypes. But her personal history did – undeniably – instill a sense of melancholy in her. This wistfulness is never stronger than in her connection to Russian music and its widespread influence in (Eastern) Europe. Though Helena performs repertoire from all periods and styles, it has led Helena time and again to Russian composers such as Prokofiev, Rachmaninov, Scriabin and Shostakovich.

Her piano career took off after being awarded the ‘Debut Series Concert Tour’ in March 2008. She performed at major venues in The Netherlands, including The Concertgebouw in Amsterdam. This tour led to concerts all over Europe including, Spain, Portugal, Italy, Iceland, Russia and the Americas. More recently, Helena performed Scriabin’s 9th sonata at Carnegie Hall’s Weill Hall and Shostakovich’s Second Piano Concerto at Symphony Space New York City.

Having a special connection to the music by Leos Janacek resulted in the recording of a CD with piano works by this Czech composer released in January 2013 by Quintone Records. This CD has garnered praise by European press leading to concerts in Japan, India, The States, Russia and Denmark.

Besides her solo career Helena has a big love for chamber music, last season she played Messiaen’s Quartet for the End of Time in New York and Beethoven’s violin sonatas in San Antonio, Texas. Helena also feels that it is very important to widen the scope and reach of classical music, both for its own sake and to inspire artistic crossovers. With that in mind, she composed a program of Russian piano music combined with the poetry of Anna Ahmatova and Osip Mandelstam. She also collaborates frequently with contemporary jazz musicians and finds it important to be in touch with living composers that write music right now. In December 2012 Helena premiered a newly written work by Molly Herron, specially written and dedicated to her.

Plans for 2014-2015 include solo recitals in Moscow, New York City, Copenhagen, India, China, an educational project in high schools around Olivier Messiaen, chamber music projects with Reinier Baas (guitar), Diamanda le Berge Dramm (violin), Eva van Grinsven (saxophone) and the start of a new long-term project: performing and publishing music of her past-away father/ composer Alexander Basilov.

Helena Basilova has received scholarships from NYU, Nuffic, NFPK, Prins Bernard Cultuurfonds and currently lives and works in Amsterdam, The Netherlands.

Text: Wouter de Iongh

Geelvinck Salon:

Op 26 april 2015 trad Helena Basilova op in de Geelvinck Salon met een Skrjabin / Chopin programma;  tevens het voorjaarsrecital van het Europees Skrjabin Genootschap, gewijd aan Skrjabins 100e sterfdag (27/04/1915).