Pergolesi’s Stabat Mater in Ons’ Lieve Heer op Solder

8 april 2018 | 11.30 uur | Ons’ Lieve Heer op Solder, Amsterdam
Musicus/ensemble: Brabants Baroque Consort 

Eerste concert in de serie ‘Muziek op Solder’
Geelvinck Koffieconcerten in Museum Ons’ Lieve Heer op Solder’ 

Pergolesi’s Stabat Mater met het Brabants Baroque Consort

Ook een week na Pasen kunnen we nog genieten van Pergolesi’s prachtige en ontroerende ‘Stabat Mater’. Het Brabants Baroque Consort treedt op zondagochtend 8 april op met deze Stabat Mater in de kerkzaal van Museum Ons’ Lieve Heer op Solder, met twee zangeressen, vijf strijkers en organist Axel Wenstedt op het gerestaureerde orgel uit 1794. Deze serie gezangen over Maria naast het kruis, schreef de maar 26 jaar oud geworden Giovanni Battista Pergolesi in 1736. Ze dateren waarschijnlijk uit ca.1300.

 

Brabants Baroque Consort

sopraan: Emy Klomp

mezzosopraan: Marja Appünn

viool I: Rob Meeusen

viool II: Gaby van Hoof

altviool: Eleanor de Groot

cello: Angela Heetvelt

contrabas: Meiltje Barels

orgel: Axel Wenstedt

Omdat het laat-barokke orgel anno 1794 van de schuilkerk gestemd staat op A440 wordt er op moderne strijkinstrumenten gespeeld maar wel met barokstokken en deels met darmsnaren.

 

Programma:

G. Frescobaldi (1583- 1643) –  Orgelpreludium Toccata IV Libro II (orgel)

G.B. Pergolesi (1710-1736) – Stabat Mater
1. Duetto Stabat mater dolorosa  (Grave)
2. Sopraanaria Cuius animam gementem (Andante amoroso)
3. Duetto O quam tristis et afflicta (Larghetto)
4. Altaria Quae maerebat et dolebat (Allegro)
5. Duetto Quis est homo (Largo – Allegro)
6. Sopraanaria Vidit suum dulcem natum (a Tempo giusto)

intermezzo: G. Frescobaldi  Toccata per l’Elevazione (orgel)

7. Altaria Eia mater fons amoris (Andantino)
8. Duetto Fac ut ardeat cor meum  (Allegro Fuga)
9. Duetto Sancta mater, istud agas (a Tempo giusto)
10. Altaria Fac ut portem Christi mortem (Largo)
11. Duetto Inflammatus et accensus  (Allegro ma non troppo)
12. Duetto Quando corpus morietur (Largo assai – Presto assai Fuga)
 

Over de componist en de compositie:

Giovanni Battista Pergolesi werd in 1710 geboren in Jesi in de Italiaanse provincie Ancona. Zijn muzikale opleiding kreeg hij van de plaatselijke kapelmeester en aan het Conservatorio dei Poveri di Gesù Cristo in Napels. In 1731 componeerde Pergolesi zijn eerste opera, Salustia. Een jaar later werd hij kapelmeester van prins Ferdinando Stigliano. In 1734 trad hij in dienst bij hertog Maddalani in Rom. In 1736 overleed Pergolesi in Pozzuoli (bij Napels). Vooral na zijn dood steeg Pergolesi´s roem als operacomponist, hetgeen ertoe leidde dat veel composities ten onrechte aan hem zijn toegeschreven.
bron: Jos de Hoon / musicoloog

 

Het Stabat Mater (in f klein) van G.B. Pergolesi is een versie van het Stabat Mater, een cyclus van gezangen over Maria, die waarschijnlijk omstreeks 1300 is geschreven door Jacopone da Todi. De compositie van Pergolesi dateert uit 1736.

 

Over het orgel:

ORGEL: Hendrik Anthonie Meijer (1744/45 – 1812)

1969 restauratie Fama & Raadgever (geadviseerd door Klaas Bolt en Louis Mol), 2010 restauratie Elbertse.

Op de tweede verdieping van de zolderkerk bevindt zich het orgel van Ons’ Lieve Heer op Solder, uit 1794. Het in 2010 gerestaureerde orgel verkeert grotendeels nog in originele staat.

De voorzijde in Louis XVI- trant, versierd met een sirene (onderaan) en symbolen van het Oude en Nieuwe Verbond (links en rechts). Bovenop staan blazende putti en muziekinstrumenten.

Hendrik Meijer vervaardigde, naast enkele orgels voor kerken, vooral huisorgels. Die specialiteit is ook in dit kerkorgel nog te herkennen.

De ruimte achter het orgel is bedoeld geweest voor het koor, een kleine schola die Gregoriaans zong. Daar zat ook wel een zekere logica in: een koor moest je in die tijd vanuit de kerk niet zien, wel horen.

Misschien hebben in de ruimte ook geregeld enkele violisten en blazers gezeten die de begeleiding van het orgel ondersteunden – een praktijk die bij huisorgels in de zeventiende en achttiende eeuw gangbaar was.

Toonhoogte A = 435

Dispositie
Manuaal: Prestant 8′, Holpijp 8′, Octaaf 4′, Fluit 4′, Quint 3′, Octaaf 2′, Terts 1 3/5′ (discant), Nachthoorn 1′, Cornet IV sterk (discant), Mixtuur II-IV sterk.
Pedaal: Aangehangen. Speelhulpen: Tremblant.

 



Locatie

Ons’ Lieve Heer op Solder

Verscholen in het hart van de Amsterdamse binnenstad bevindt zich een klein wonder: Museum Ons’ Lieve Heer op Solder. Bezoekers gaan er op ontdekking in een zeldzaam goed bewaard grachtenhuis uit de Gouden Eeuw. Smalle gangen en trappen leiden naar historisch ingerichte woonvertrekken, keukens en bedstedes, om te eindigen in wat letterlijk het hoogtepunt is van het museum: een complete kerk op zolder.

Lees verder
Oudezijds Voorburgwal 38
1012 GD Amsterdam