De uit Italië afkomstige fortepianiste Tullia Melandri speelt werken van Clara en Robert Schumann op een Haschka fortepiano (c. 1825) en zet deze naast op pianola-rollen ingespeelde werken van Schumann. Zij zal tijdens deze concertavond uitleg geven over het belang van de pianola in het kader van het behoud van en onderzoek naar ons klinkend verleden.

Pianola-rollen als klinkend erfgoed

Bij een pianola speelt degene, die oorspronkelijk de moederversie van de pianolarol heeft ingespeeld, als het ware de piano. Dit systeem verschilt niet wezenlijk van een digitale piano, zij het dat dan de pianola-rol vervangen is door een elektronische gegevensdrager. Door een pianola-rol af te spelen kunnen wij een geluidsbeeld reproduceren van ruim een eeuw geleden. Clara Schumann-Wieck stierf in 1896 en pianisten uit de tijd van de pianola hebben haar nog horen spelen, zij maakte vele concerttours, of zijn wellicht zelfs leerling van haar geweest. Dit geeft een indicatie hoe haar muziek in haar tijd werd uitgevoerd.

Clara en Robert Schumann

Clara Schumann-Wieck (1819-1896) was een gevierd pianiste en wist zich staande te houden in de door mannen gedomineerde muziekwereld van de 19e eeuw. In 1840 huwde zij – ondanks tegenwerking van haar vader – met de componist en pianist Robert Schumann (1810-1856) en na diens vroegtijdige dood heeft zij zich bekommerd over zijn composities, dat tot de belangrijkste van de Romantiek wordt beschouwd. Velen, waaronder Chopin, waren ook te spreken over Clara’s eigen composities. In dit concert hoort u werken van beide echtlieden.

Tullia Melandri

Tullia Melandri studeerde in 1998 voor piano af aan het Conservatorium van Rovigno en vervolgde haar studie in kamermuziek (Siena en Imola) èn Behoud van Cultureel Erfgoed met specialisatie muziek (Universiteit van Bologna). Zij specialiseerde zich in fortepiano onder leiding van Bart van Oort. Zij won verschillende prijzen, waaronder in 2011 in het Geelvinck Concours (Tafelpiano). U heeft haar eerder kunnen horen in onder meer het Festival Oude Muziek Utrecht.

Haschka fortepiano c. 1825

Tullia speelt op een fortepiano vervaardigd door Georg Haschka jr. in Wenen omstreeks 1825. De luxe fortepiano’s van vader en zoon Haschka staan vooral bekend om de vele pedalen, die allerlei in hun tijd geliefde effecten beogen, zoals de Janitsarenbel. Dit instrument is afkomstig uit de beroemde Engelse collectie van Charles F. Colt. In zijn tijd zijn er concertopnames voor Decca en de BBC op deze Haschka gemaakt, maar sedert zijn overlijden in 1985 was zijn collectie – de grootste particuliere collectie historische piano’s wereldwijd – een schone slaapster. In 2016 overleed zijn weduwe en op 7 juni j.l. is de collectie onder de hamer gekomen. Nu brengen wij dit instrument weer tot leven: dit is het eerste openbare concert sedert zeker 35 jaar.

De collectie van het Pianola Museum

Het Geelvinck Pianola Museum beschikt over een collectie van meer dan 30.000 pianolarollen, bijeengebracht door Kasper Janse, initiator van het museum. Hierin bevinden zich ruim 650 pianolarollen met werken van Schumann. Een selectie daarvan zal Kasper Janse op de Steinway vleugel met pianolasysteem ten gehore brengen.