Paola Volpe – fortepiano en Liliana Bernardi – viool: Donne degne di Nota – Vrouwen die Noten waardig zijn’

Dit concert heeft als thema “Donne degne di Nota” (Vrouwen die noten waardig zijn), in verband met Internationale Vrouwendag dat jaarlijks op 8 maart gevierd wordt. Paola Volpe (fortepiano) en Liliana Bernardi (viool) brengen een programma met werken van vrouwelijke componistes en van mannelijke componisten die voor hun geliefde hebben geschreven: Mozart en Beethoven.

W.A. Mozart met 6 Variaties op “Hélas, j’ai perdu mon amant”, K.360. Deze variaties van Mozart zijn opgedragen aan gravin Thiennes de Rumbkem, waar Mozart dolverliefd op was en schijnen ook bewerkt te zijn door de in Frankrijk wonende Antonio Albanese, zanger en componist van Italiaanse afkomst. Leerling van het Conservatorium van Napels, verhuisde op 17-jarige leeftijd naar Parijs in 1747 en was onmiddellijk betrokken bij de kapel van koning Lodewijk XIV

Ludwig van Beethoven: 12 Variaties op het thema ‘se vuoi ballar con me’ uit de opera “Le Nozze di Figaro” van Mozart. Dit zingt Figaro voor de huwelijksnacht met Suzanna. De variaties van Beethoven zijn geschreven en opgedragen aan Eleonore Breuning, een dierbare vriendin van de componist. Daarnaast een Rondo in G Majeur dat Beethoven heeft opgedragen aan gravin Henriette von Lichnowsky.

Marianna von Martinez (1744-1812) was een Oostenrijks componiste, muziekpedagoge, klaveciniste, zangeres en vertaalster. Zij was een van de belangrijkste vrouwelijke componisten in de Mozartperiode in Wenen. De hoge kwaliteit van haar muzikale werkzaamheden weerspiegelen zich in getuigenissen van toen, o.a. van de musicoloog Charles Burney. Verder werden zowel de door haar georganiseerde “academiën” alsook haar werken als muziekpedagoge hoog ingeschat.

Maria Theresia von Paradis (Wenen 1759 – 1824) was een Oostenrijks pianiste, zangeres, componiste en muziekpedagoge. Zij verloor reeds op jonge leeftijd haar gezichtsvermogen. Mogelijk heeft Wolfgang Amadeus Mozart zijn 18e pianoconcert voor haar gecomponeerd.

De Duitse pianiste en componiste Fanny Cäcilie Hensel-Mendelssohn Bartholdy was de oudste van vier kinderen van de rijke zakenman Abraham Mendelssohn en de pianiste Lea Mendelssohn (geboren Salomon). Ze was kleindochter van de filosoof Moses Mendelssohn en zus van de componist Felix Mendelssohn Bartholdy.

Clara Schumann, geboren Clara Josephine Wieck (Leipzig 1819-Frankfurt 1896) was een Duitse pianiste, componiste, pianodocente en uitgever. In 1840 trouwde ze met Robert Schumann. Clara leerde pas heel laat spreken, vermoedelijk pas toen ze vier jaar oud was. In die periode woonde zij een jaar lang bij haar grootouders. Toen ze vijf werd ging ze terug naar haar vader en begonnen de intensieve pianolessen. Haar eerste openbare optreden was op 20 oktober 1828 in het Gewandhaus in Leipzig. Ze speelde tijdens een concert van de pianiste Caroline Perthaler samen met Emilie Reichholt ook een leerlinge van Wieck, een quatre-mains van Friedrich Kalkbrenner. Hierover schreef de Allgemeine musikalische Zeitung uit Leipzig:

Clara speelde voor Goethe en kende ook Nicolo Paganini en Franz Liszt persoonlijk. In haar jonge jaren trad ze op in talrijke steden in binnen- en buitenland. Amper negentien jaar oud viel haar in Wenen de eer ten deel om als kaiserlich königliche Kammer-Virtuosin benoemd te worden. Ook met componeren begon Clara heel vroeg. Toen Clara tien of elf jaar was werden haar Quatre Polonaises op. 1gepubliceerd. Daarop volgden Caprices en forme de valse,Valses romantiques, Soirées musicales, een pianoconcert en meer.

Annelies Rhebergen, Warnsveld  (1951- ) componeert sinds 1984
“Muziek komend met het morgenrood
Opspringend in de dag
Luisterend tot klinken gebracht:
Iedere melodie een nieuw avontuur”
“Dit gedicht verwoordt heel goed de manier waarop ik mijn composities maak. Muziek is voor mij een kunstvorm waarin ik mijn diepste belevingen en gevoelens kan uitdrukken. Muziek is altijd mijn innerlijke waarheid geweest waarop ik mij richtte, juist ook als het leven niet mee zat. Met muziek bezig zijn kan mij intens gelukkig maken”.

Over haar composities zegt zij:” Mijn intentie is om eigen belevingen en waarnemingen in muziek te vertalen. Het liefst met zo weinig mogelijk noten. Noten en intervallen hebben van zichzelf immers al zoveel zeggingskracht.”

Pauline Viardot-García (Parijs 1821-1919) was een Spaans-Franse componiste en mezzosopraan. George Sand was een groot bewonderaarster van Pauline, en werd later ook een intieme vriendin. Ook Alfred de Musset was enthousiast over Pauline, wat hij liet blijken in zijn recensies in de krant. Pauline trouwde op advies van George Sand met Louis Viardot, op dat moment directeur van het Theatre Italien. Hij was 20 jaar ouder dan zij en deed al het mogelijke om Paulines carrière te steunen. piano/viool

Instrument:
Paola Volpe speelt op de Steinway tafelpiano 1869